Ik heb een gekke ontdekking gedaan. Iedere keer dat ik met een geleerde spreek, ben ik er vrij zeker van dat geluk niet bestaat. Maar als ik met mijn tuinman spreek, ben ik overtuigd van het tegendeel.
– Bertrand Russell, filosoof
Er op uit gaan is deze tijd wel erg lastig. Terwijl je, als je een beetje op mij lijkt, het juíst nu wel goed zou kunnen gebruiken om even weg te gaan. Wil jij ook even weg? Vandaag tips voor een “mini-retraite” bij jou in de buurt.
Normaal gesproken ga ik vier keer per jaar op retraite. Dat is met de coronamaatregelen wel erg lastig gebleken. Vandaar dus dat ik het in de eigen omgeving moet zoeken. En dan werkt de natuur heel erg goed.
Op de een of andere manier heeft de natuur voor de meeste mensen iets heilzaams.Het is niet voor niets dat we tuinen willen, parken, bomen voor ons huis; dat we kamperen, picknicken, bergbeklimmen… of een bloemetje meenemen voor een zieke.
Natuur is helend: Uit onderzoek blijkt dat mensen die in ziekenhuizen liggen, sneller opknappen als ze vanuit hun kamer op een park, boom of bos uitkijken dan wanneer ze op een blinde muur uitkijken. Bejaarden die een plant of huisdier verzorgen, leven langer dan diegenen zonder.
Misschien is het vanwege de kleuren (met name groen schijnt een rustgevende kleur te zijn) of de geluiden (vogelzang, kabbelend water, ritselende blaadjes); vanwege de afwisseling(steeds iets anders te zien). Of omdat we dat in onze genen hebben zitten…..
In ieder geval kunnen we in de natuur alle zintuigen de ruimte geven en met al onze zintuigen open ervaren wat er is.
Tip 1: Je hoeft het niet ver te zoeken. Een natuurmeditatie kun je heel simpel doendoor bijvoorbeeld uit het raam te kijken naar een boom, of naar een plant, een hond, een bos.
Tip 2. Ook als je onderweg bent zijn er veel gelegenheden voor een korte natuurmeditatie. In de auto in de file, kijken naar de berm, de telefoondraden, het landschap: ik heb al vaak een roofvogel zien zitten, of een gekke bloem in de berm gezien. Vertraag even. Laat je ogen even rusten, tast het landschap zachtjes af. Kijk naar de lucht.
Tip 3. Maak gebruik van water? Rivieren, meren, vennen, beekjes en kanalen, zijn ook uitmuntend voor een meditatie. Ga zitten aan de rand van een rivier of poeltje, of kijkt over de balustrade van een brug naar het water, en de vissen. Neem de tijd, laat je ogen grazen over wat je ziet, zet je oren open. Of kijk naar regendruppels op de ruit, of water in en regenton.
Tip 4. Heb je een tuin? Grijp je kans! Werk in de tuin, neem de tijd, voel de schoffel in je handen, en voel je spieren spannen tijdens het werken. Kijk naar de grond, de takken en de blaadjes, de regenwormen en de takken. Luister naar vogels, wind, bladeren die bewegen. Ruik, snuif de lucht op van de omgewoelde aarde.
Tip 5: Doe het nu meteen eens. Ik kijk nu uit het raam, en zie een krulhazelaar, waarvan de takken zachtjes wiegen in de wind, en waar de zon speelt op de bochtjes van de gekrulde takken. Ik voel de zon op mijn gezicht.
Welke natuur zie en ervaar jij nu? Neem een paar minuten om je daarvoor open te stellen.
Nog meer tips en toepassingen:
* De natuurmeditaties zijn heel geschikt voor de momenten waarop je het zwaar hebt, of dreigt overspoeld te raken door een emotie. De natuur kan daarbij kalmerend en verstevigend, aardend werken.
* Supergoed werkt dit tijdens een wandeling. Dat kun je in alle weersomstandigheden doen, bijvoorbeeld ook tijdens stormachtig weer aan het strand.
Sta eens stil bij het verschil tussen industriële tijd en natuurlijke tijd. In een tuin kun je hard werken en tegelijkertijd oefen je in loslaten, accepteren: de tuin geeft mee in zijn eigen ritme en tijd.
Industriële tijd: Als je een apparaat in een fabriek maakt, dan weet je hoe lang dat duurt, je kent de procedures, stappen die gevolgd moeten worden, en je weet hoe lang elke stap duurt; je weet welke onderdelen je nodig hebt. Je kunt strak plannen. Je kunt werken aan steeds snellere en efficiëntere processen en je hebt een bepaalde mate van controle.
Natuurlijke tijd: Natuurlijke tijd is een ander fenomeen, met andere principes. Als je een pompoenpit in de grond stopt, weet je ongeveer hoe lang het zal duren voor de plant groeien. Maar je kunt het niet afdwingen. Je kunt de grond voorbewerken zodat die luchtig en vruchtbaar is, en je kunt kiezen welke plek in de tuin je neemt; je kunt zorgen voor voldoende water en af en toe controleren of er geen ziektes of ongedierte zijn. Verder moet je afwachten. Het groeien, bloeien en vruchten vormen, neemt zijn eigen tijd. Je kunt alleen voorwaarden creëren – verder moet je het loslaten.
The Butterfly counts
not months
but moments
and has time enough
– Rabindranath Tagore
Wil je Hende’s blog ook in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief, je ontvangt dan ook de gratis mindfulness starterskit en kan meedoen aan gratis wekelijkse meditaties door Hende!
© 2021 Hende Bauer/Centrum voor Mindfulness Den Haag, alle rechten voorbehouden
ALS JE WILT KUN JE DIT ARTIKEL GEBRUIKEN IN EEN TIJDSCHRIFT, WEBPAGINA OF NIEUWSBRIEF als je deze tekst erbij zet met een werkende link naar de website: “Door Hende Bauer van het Centrum voor Mindfulness Den Haag, www.centrummindfulness.nl.”